De vraag naar zakelijke financieringsmogelijkheden is van alle tijden. Net als de kritiek op ‘te strenge’ of ‘afhoudende’ geldverstrekkers. Maar het financieringslandschap is de laatste jaren drastisch veranderd. Met nieuwe mogelijkheden, alternatieve financiers, maar ook nieuwe eisen waaraan ondernemers moeten voldoen. Dus is het juist nu – in de tijd dat bedrijven door de corona-maatregelen dringend nieuwe financieringen nodig kunnen hebben – van belang te weten wat de mogelijkheden zijn, aan welke eisen bedrijven moeten voldoen en hoe je het beste met een financieringsaanvraag kunt omgaan.

Geld maakt dat een bedrijf kan door functioneren, als bloed dat door de aderen stroomt en de cellen van zuurstof voorziet om energie te produceren. Een tekort aan geld betekent dat een onderneming slechter gaat functioneren en zonder geld valt een onderneming uiteindelijk stil. De ruimhartige ondersteuning vanuit de Nederlandse overheid heeft dat het afgelopen jaar extra aangetoond. Maar nu die ondersteuning voor menige ondernemingen afloopt en heel veel bedrijven met (forse) schulden achterblijven, keren de ‘normale’ vragen terug: is er voldoende werkkapitaal, voldoende cash om noodzakelijke investeringen te doen of (hoe) kunnen we een herfinanciering realiseren? Met daaraan verbonden het vaak onvermijdelijke: waar kan ik dit financieren?

Confronterend

De eerste vraag die daarbij moet worden beantwoord, is meteen een confronterende: is het überhaupt wel verstandig om nog geld in het bedrijf te stoppen? Het is voor ondernemers belangrijk om op deze vraag – hoe moeilijk ook – een eerlijk antwoord te geven. Om twee voor de hand liggende redenen. Ten eerste omdat het onverstandig is te blijven investeren in een bedrijf dat in de basis niet langer levensvatbaar is. Ook al omdat doorgaan met zo’n bedrijf vaak schadelijker is dan een faillissement met of zonder doorstart. En ook de tweede reden is simpel: weliswaar zijn de financieringsmogelijkheden de laatste jaren enorm toegenomen, maar geld proberen aan te trekken voor een bedrijf zonder duidelijke visie en levensvatbaarheid is kansloos en dus een totale verspilling van energie. Kortom: wees eerlijk en reëel. En probeer alleen geld aan te trekken als het toekomstperspectief van het bedrijf het toelaat. En vind je het moeilijk om daar een uitspraak over te doen, betrek dan een specialist op dit gebied.

Wereld veranderd

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

In de zomer van 2019 kwam het Centraal Planbureau (CPB) met de melding dat het Nederlandse MKB duidelijk minder vaak bancair krediet krijgt dan vergelijkbare bedrijven elders in de eurozone. Daarnaast werd gememoreerd dat de leningen die het MKB krijgt, ook nog eens flink duurder zijn. Er werd gesproken van een Nederlandse ‘financieringskloof’ – het gat tussen de vraag naar financieringen en het aanbod aan bancair krediet – die veruit het grootst is in Europa en een rem zette op de Nederlandse economische groei.

Hoe snel kan de wereld veranderen. Inmiddels hebben wij te maken met het coronavirus en de maatregelen die de Nederlandse overheid in dat verband heeft genomen. Met alleen al in het tweede kwartaal van 2020 een nooit eerder vertoonde krimp van 8,5%. Vele tienduizenden bedrijven deden een beroep op de ondersteuningsmaatregelen van de regering, waardoor de salarissen van miljoenen werknemers en zelfstandigen konden worden doorbetaald. Verder boden de Nederlandse banken in tienduizenden gevallen versoepelingen aan bij het betalen van rente en aflossing over uitstaande leningen. En tegelijkertijd werden ‘achter de voordeur’ al enorme voorzieningen genomen voor het opvangen van leningen die niet of maar gedeeltelijk worden terugbetaald.

Normaal

Maar of dit alles nog niet genoeg is, staat binnenkort – en nog los van ‘de tweede golf’ van de afgelopen weken - een tweede ‘perfect storm’ op het punt van losbarsten. Omdat afbouw of stopzetting van ondersteuningsmaatregelen – zeker voor het MKB – duidelijk gaat maken hoe het ondernemingslandschap er momenteel ècht uit ziet. Met vele faillissementen en massale ontslagen, maar ook veel bedrijven en ondernemers die er alles aan doen om het hoofd boven water te houden. En voor dat laatste kan vers kapitaal een oplossing zijn.

Daarnaast geldt ook: ‘het huis van de buurman komt maar één keer te koop’. Want het is onvermijdelijk dat door de coronacrisis ook een aantal bedrijven te koop zal worden gezet. En daar kan precies het bedrijf tussen zitten dat je als ondernemer al jaren wilt overnemen. Maar hoe krijgt je zoiets (en de daarna volgende integratie) gefinancierd?

De mogelijkheden daarvoor zijn er zeker, ook in deze bijzondere tijden. Maar ondernemers hoeven daarbij niet te rekenen op boterzachte financieringsvoorwaarden of de helpende hand op basis van een indringend bedrijfsverhaal. Ondernemers zullen – om hun bedrijf gefinancierd te krijgen – moeten voldoen aan de voorwaarden die in ‘normale’ tijden al gebruikelijk waren geworden. En dat is de financiers om een reeks van redenen niet te verwijten, maar houdt wel een waarschuwing in aan bedrijven: zorg dat je je zaken op orde hebt. Want is dat niet zo, dan is elke financieringsaanvraag kansloos.

Op orde

Maar wat betekent dat dan, je zaken op orde hebben? In elk geval dat je zowel de harde als de zachte kant van het bedrijf in beeld hebt en kunt laten zien. Want elke moderne financier neemt zijn beslissing aan de hand van beide elementen. Dit betekent bijvoorbeeld dat ondernemers een duidelijk beeld moet kunnen geven van hun portfolio aan producten en diensten, waarom deze onderscheidend zijn, samenstelling van de klantbasis en trends in de markt, de bedrijfsresultaten en vooral de onderliggende business drivers. Verder is een heldere visie en bedrijfsstrategie, een financiële prognose en een onderbouwd inzicht in de kapitaalbehoefte onontbeerlijk. Bovendien zal een financier willen weten wat de kwaliteit is van het management, de interne organisatie (waaronder ICT), de kwaliteit en betrokkenheid van de medewerkers en de geldende bedrijfscultuur.

Praktijk

In de komende maanden gaat de praktijk uitwijzen dat bedrijven zonder deze zaken op orde te hebben kansloos zijn bij het aantrekken van nieuw kapitaal of het professioneel herfinancieren van de onderneming. Want de tijd waarin je via je accountmanager op basis van ‘een half A4tje en twee reebruine ogen’ extra financiering kon regelen, is echt definitief voorbij.

Het financieren van ondernemingen is een professionele tak van sport geworden, zowel aan de zijde van banken als andere financiers. En daar moet je als ondernemer iets tegenover zetten. Dus is het in veel gevallen verstandig om daar professionals bij te betrekken. En dat kost geld, zeker, maar zal in verreweg de meeste gevallen (veel) meer besparen dan het kost. Bovendien hebben deze professionals vaak de contacten – op dit moment denkt 70% van alle MKB-ondernemers alleen nog aan ‘de bank’- om ook alternatieve financieringsmogelijkheden in beeld te brengen. En dat kan, wanneer extra geld het verschil maakt, gemakkelijk leiden naar de benodigde financiële armslag.