De linkse oppositie onder aanvoering van #LodewijkAsscher en #LilianMarijnissen maken zich boos om het schrappen van de ontslagboete in de nieuwe steunmaatregel NOW. En ook de FNV laat bij monde van #HanBusker graag zijn ongenoegen blijken. SP-leider Lilian Marijnissen noemt het ‘ronduit asociaal’. ,,De regeling is er juist voor bedoeld dat bedrijven mensen in dienst houden. Het is niet meer dan fatsoenlijk dat als de overheid bedrijven met miljarden steunt, bedrijven hun personeel niet ontslaan.’’
Deze visie wordt op links breed gedeeld. En toont maar weer eens aan hoe ver deze mensen afstaan van de realiteit. En hoezeer zij, volkomen verblind door hun hang naar de Socialistische Heilstaat, leven in een bedachte werkelijkheid die verwijst naar een bekend psychologisch gegeven: als je jezelf of anderen een zienswijze maar lang genoeg als waarheid presenteert, ga jij (en de anderen) het uiteindelijk vanzelf als waarheid hanteren. Daarvan zijn voldoende voorbeelden uit de geschiedenis voorhanden.
Laatste
Het laatste wat een ondernemer wil is mensen ontslaan. Sterker nog: er is een prima case te maken rondom de stelling dat de gemiddelde MKB-ondernemer socialer is in denken en handelen dan de hele linkervleugel in de Nederlandse politiek bij elkaar. Maar er zijn nu eenmaal omstandigheden waarbij ontslag onvermijdelijk is. Wanneer de marktomstandigheden onvoldoende ruimte biedt om een bedrijf in zijn huidige vorm voort te zetten. Wanneer medewerkers ondanks herhaalde pogingen niet de toegevoegde waarde kunnen leveren die in een (veranderende) functie nodig is. Wanneer medewerkers het niet eens zijn met de beleidslijn van het bedrijf en als gevolg daarvan het veranderingsproces traineren. Wanneer het moet, moet de ruimte om mensen te ontslaan er zijn.
Bovendien: werkgelegenheid is nooit een doel op zich van ondernemers of ondernemingen (en nooit geweest). Werkgelegenheid is een afgeleide van zakelijk succes. En natuurlijk is werkgelegenheid – afgezet tegen de bevolking – een parameter voor hoe een land er economisch voorstaat. Maar de politici – vrijwel uitsluitend daar gekomen na een ambtelijke carrière – hebben zichzelf aangeleerd om middel en doel door elkaar te halen. Enerzijds omdat zij de tucht van een onderneming niet kennen (en van huis uit ook niet hebben meegekregen), anderzijds omdat werkgelegenheid brandstof is voor hun electoraal succes. En omdat, zoals aangegeven, omdat zij (vaak al generaties lang) zijn verblind door het droombeeld van de Socialistische Heilstaat. Totaal vergetend dat minimaal 60% van elke maatschappelijk bestede euro eerst door de Verlies & Winst rekening van een bedrijf moet zijn gegaan, voor die beschikbaar komt voor het algemeen belang.
Ontgaan
En ook nu, in deze crisis waar we inmiddels tot ons middel in staan, ontgaat het velen in Den Haag dat ontslag van een deel van het personeel noodzakelijk kan zijn om te redden wat er te redden valt. Het doel is niet om banen te behouden, maar om bedrijven te behouden die in de kern gezond zijn en perspectief hebben. Die vervolgens kunnen terugveren en weer mensen gaan aannemen als de marktomstandigheden het toelaten. Door nu te sturen op werkgelegenheid, gaat het beleid de economische crisis verdiepen in plaats van dempen. Want er zullen als gevolg van het niet kunnen ontslaan van mensen juist meer faillissementen ontstaan, met mensen in een uitkering en ondernemers die alles wat zijn hebben opgebouwd zijn kwijtgeraakt.
Pervers
Maar er zit nog een pervers element in het denken vanuit werkgelegenheid. De linkse politici en de vakbeweging verzetten zich al jaren tegen het afkalven van ‘de vaste baan’. Ontkennen de economie waarin werk is verbonden aan toegevoegde waarde, en ondernemen is verbonden aan snel en flexibel handelen. Maar zien in de corona crisis een geweldige kans om die zienswijze nog eens ferm door te drukken. Door het ondersteuningspakket vooral te willen sturen richting hun eigen achterbannen: de mensen met een vaste baan en lidmaatschap van de vakbond. Terwijl de werkelijkheid laat zien dat het juist de ZZP’ers en flexibele arbeidskrachten zijn geweest die Nederland uit de laatste crisis hebben getild. Maar die moderne vormen van arbeid passen niet in de Socialistische Heilstaat. Waardoor de vreemde situatie ontstaat dat het denken van gisteren, de mensen van gisteren en de vertegenwoordiging van gisteren bezig is het fundament te bouwen voor de wereld van morgen.
Dat kan dus niet goed gaan. Dus moet het roer om. Hebben we een #intelligentopenup nodig die - op basis van de laatste èchte inzichten over COVID-19 - de economie zo snel mogelijk opstart. Niet op basis van de #anderhalvemeterhysterie, maar door je verstand te gebruiken en niet uit te gaan van een fata morgana, maar van de werkelijkheid. En die is: het zijn de ondernemers, de ZZP’ers en de flexibele arbeidskrachten die ook nu Nederland uit de crisis gaan trekken. In de wetenschap dat de werkgelegenheid binnen de overheid nooit meebeweegt, hoe volstrekt overbodig is vaak ook is.